Đi giữa mùa vàng Pù Luông

Cả dải đất phía dưới chúng tôi cứ ánh lên màu vàng của lúa chín, màu khói lam chiều nhà ai nấu cơm sớm, màu xanh của rừng, màu nâu sẫm của mái tranh, màu sương bảng lảng cứ quẩn quanh mãi mà chẳng chịu tan đi.

Ngược dòng người đang hối hả vào phố thị, chúng tôi với người bạn đồng hành Toyota Fortuner lại vượt những đèo dốc của miền Tây Bắc để tìm tới thung lũng Lũng Cao, bản Nủa hay làng Đôn để rồi đắm say trong sắc vàng của nắng và lúa Pù Luông (huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa). Cung đường từ Lũng Vân qua Lũng Cao đã được mở thông cách đây mấy năm nhưng vẫn vắng người qua lại.

Mặt đường được trải bê-tông nhưng độ dốc lớn với những góc cua tay áo gấp khúc khiến lái xe không được phép lơ là. Tuy nhiên, hệ thống động lực mạnh mẽ kết hợp với khung gầm chắc nịch là “vũ khí” để chiếc SUV hạng trung Fortuner nhanh chóng chinh phục cung điểm hiểm trở.

Thiên nhiên luôn trả công xứng đáng cho những gì bạn cố gắng, vượt qua dốc cao, chúng tôi dừng chân nơi lưng đèo để ngắm toàn bộ Lũng Cao. Như một sự sắp đặt tài tình của thiên nhiên và được tô vẽ bởi bàn tay con người, cả dải đất phía dưới chúng tôi cứ ánh lên màu vàng của lúa chín, màu khói lam chiều nhà ai nấu cơm sớm, màu xanh của rừng, màu nâu sẫm của mái tranh, màu sương bảng lảng cứ quẩn quanh mãi mà chẳng chịu tan đi. Chúng tôi cứ ngây người mà ngắm, mà thưởng thức cho đến khi tiếng gọi của bạn đồng hành thúc giục lên đường.

Bản Nủa mùa tháng 5 tháng 6 đâu đâu cũng thấy thóc lúa, cũng thấy mùi rơm, vào nhà ai cũng có bát cơm mới dẻo thơm. Không khí mùa gặt rộn ràng từ trong nhà ra ngoài ngõ, lan cả vào tâm trạng của khách phương xa.

Trên chiếc cầu gỗ nhỏ bắc qua dòng suối, con đường chạy thẳng lên bản lưng chừng núi, hai bên là lúa vàng rực cứ ngả nghiêng theo từng đợt gió. Chúng tôi hòa mình vào vụ mùa, vào từng bó rơm, từng âm thanh của máy tuốt lúa để thấy màu ấm no hiện rõ trên mỗi bước chân, thửa ruộng. Tiếng lao xao í ới gọi nhau, tiếng suối róc rách hòa lẫn cả tiếng kĩu kịt của đôi quang gánh trên vai người phụ nữ càng làm cho không gian mùa gặt trở nên đa sắc hơn.

Nhấn chân ga thêm một chút, vượt thêm dăm dốc cao, bạn đồng hành Fortuner đưa chúng tôi xuyên qua những cánh rừng xanh mát để tới bản Kịt. Trước đây, để vào được bản Kịt chỉ có cách off-road bằng xe máy cả mấy tiếng đồng hồ, vật lộn với bùn đất vì khổ đường chỉ khoảng 1 mét. Giờ đây, dù đường bê tông đã được làm vào tận bản nhưng những con dốc cao với góc cua gắt dễ làm nản lòng bất cứ ai.

Kịt vẫn là bản đặc biệt khó khăn, không điện, không sóng di động nhưng lại mang vẻ đẹp bình dị của miền sơn cước. Chỉ có chừng vài chục hộ dân sống quây quần với nhau trong những căn nhà sàn bên cạnh những thửa ruộng bậc thang rất bình yên. Chúng tôi trở ra để lại phía sau vệt bánh xe là mùi khói bếp nấu cơm chiều của đồng bào, những guồng quay vội vã đưa cả đoàn về tới làng Đôn cũng là lúc trời đã tắt nắng.

Đêm Pù Luông tĩnh lặng, chỉ có tiếng dế, tiếng ếch và côn trùng rả rích trong tiết trời man mát khiến du khách chìm trong những giây phút yên bình của thiên nhiên.

Sáng thức dậy trong căn nhà sàn, mở toang cánh cửa sổ là ánh bình minh dần ló rạng sau dãy núi, dát màu ngày mới lên thửa ruộng đang chín rộ, bà con đã bắt đầu ra đồng, còn chúng tôi cũng bắt đầu với những cọn nước rất độc đáo. Dọc theo những con suối của suốt dải đất Pù Luông, đâu đâu cũng có những cọn nước nhưng tập trung nhiều nhất có lẽ là ở xã Ban Công. Hàng chục cọn nước cứ cót két ngày đêm dẫn nguồn sống tới các thửa ruộng.

Những guồng quay đưa nước từ suối lên đồng, rồi chắt lọc vào từng hạt gạo tạo nên thứ cơm thơm dẻo của miền cao. Du khách tới Pù Luông nói chung đều thích thú bởi vẻ đẹp còn hoang sơ, thiên nhiên trong lành bên cạnh những phong tục độc đáo dưới những mái nhà sàn của đồng bào người Thái, người Mường.

Chúng tôi lại ngược trở ra Co Lương rồi Mai Châu để xuôi Thung Khe trở về. Bạn đồng hành Fortuner đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ vượt dốc, vượt núi, băng rừng để đưa chúng tôi thưởng thức trọn vẹn mùa vàng Pù Luông. Những âm thanh của mùa gặt, những hình ảnh, giây phút bình yên cứ như đang theo những vòng quay của bánh xe về tận phố thị khi hoàng hôn buông dần sau dãy núi Tản.